دستگاه اکسیژن ساز چیست؟
دستگاه اکسیژن ساز یا تغلیظ کننده اکسیژن، یک دستگاه پزشکی است که هوای محیط را جذب کرده و با جداسازی نیتروژن و سایر گازها، اکسیژن خالص را تولید میکند. این دستگاه برای بیمارانی که به دلیل اختلالات ریوی یا قلبی، نیاز به اکسیژن بیشتری دارند، مورد استفاده قرار میگیرد.با اتصال به برق شهر یا باتری، اکسیژن را از طریق یک ماسک یا کانولا به بیمار انتقال میدهد.
دستگاه اکسیژن ساز چگونه کار می کند؟
این دستگاه با استفاده از یک پمپ مکنده، هوا را به داخل یک محفظه دارای پودر زئولیت فشار میدهد.زئولیت یک نوع سنگ معدنی است که قابلیت جذب نیتروژن را دارد.با افزایش فشار، نیتروژن از هوا جدا شده و اکسیژن با خلوص بالا باقی میماند. سپس این اکسیژن از طریق یک ماسک یا کانولا به بیمار انتقال داده میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره دستگاه اکسیژن ساز و نحوه کار آن، با داطب همراه باشید:
انواع دستگاه اکسیژن ساز:
_ جریان ثابت
_ جریان پالسی
دستگاه اکسیژن ساز جریان ثابت:
این نوع ،اکسیژن را با یک میزان ثابت و مداوم به بیمار میرساند.این دستگاه معمولا برای بیمارانی که نیاز به اکسیژن بالای ۲ لیتر در دقیقه دارند، مناسب است.این دستگاه بیشتر برای استفاده در منزل یا بیمارستان طراحی شده است و حمل و نقل آن کمی دشوار است.
دستگاه اکسیژن ساز جریان پالسی:
این نوع ، اکسیژن را با یک میزان متغیر و همراه با تنفس بیمار به او میرساند.این دستگاه برای بیمارانی که نیاز به اکسیژن کمتر از ۲ لیتر در دقیقه دارند، مناسب است.این دستگاه بیشتر برای استفاده در سفر یا خروج از منزل طراحی شده است و حمل و نقل آن راحتتر است.
کاربرد دستگاه اکسیژن ساز:
برای بیمارانی که به دلیل بیماریهای مختلف، نیاز به افزایش سطح اکسیژن خون دارند، کاربرد دارد. برخی از این بیماریها عبارتند از:
_ بیماری های ریوی مزمن مانند آسم، برونشیت، تنگی نفس و فیبروز کیستیک
_ نارسایی قلبی، آریتمی، انسداد عروق کرونر و انفارکتوس میوکارد
_ بیماری های عروقی مانند امبولی ریوی، انسداد عروق مغزی و انسداد عروق محیطی
_ مشکلات عصبی مانند اپیلپسی، سکته مغزی، آلزایمر و پارکینسون
_ بیماری های گوارشی مانند سندرم مال ابسورپشن، کولیت اولسراتیو و کرون
_ بیماری های خونی مانند انمی، لوسمی، تالاسمی و هموفیلی
_ مشکلات عفونی مانند سل، آنفولانزا، کرونا و آیدز
_ بیماری های سرطانی مانند سرطان ریه، سرطان معده، سرطان پروستات و سرطان پستان
مزایا:
_ افزایش سطح اکسیژن خون و بهبود عملکرد ریهها و قلب
_ کاهش استرس و ایجاد آرامش و شادابی در بیمار و مراقبین
_ ارزانتر و مقرون به صرفهتر از کپسولهای اکسیژن
_ قابلیت استفاده در منزل یا بیمارستان به صورت پیوسته یا پالسی
_ تاثیر مثبت بر روی سیستم عصبی، پوست، حافظه و طول عمر
معایب:
_ نیاز به برق شهر یا باتری برای کار کردن
_ نیاز به تعویض و تمیز کردن فیلترها و لولهها به صورت دورهای
_ احتمال ایجاد خشکی و تحریک در بینی، گلو و دهان
_ افزایش خطر آتشسوزی در محیط حاوی اکسیژن غلیظ
_ احتمال ایجاد اختلال در تنظیم تنفسی در بیماران با بیماریهای عصبی
عوارض استفاده از دستگاه اکسیژن ساز:
_ خشکی و تحریک بینی و گلو
_ سردرد مزمن
_ افزایش خطر عفونت دستگاه تنفسی
_ خستگی و بی حالی
_ ضعف در عضلات بدن
_ برونشیت
_ خطر ایجاد آتش سوزی
_ تغییرات آتلکتاتیک (فروپاشی کیسه های هوایی)
_ مسمومیت با اکسیژن با غلظت بالا
برای کاهش این عوارض، باید از دستگاه اکسیژن با زیر نظر پزشک و با رعایت دستورالعمل های مربوطه استفاده کرد. همچنین باید از مرطوب کننده ها، مراقبت های بهداشتی، تنظیم غلظت و مدت زمان اکسیژن درمانی و اجتناب از منابع آتش و حرارت استفاده کرد.