پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان یک بیماری است که باعث کاهش تراکم و استحکام استخوانها میشود و در نتیجه احتمال شکستگی آنها بیشتر میشود. این بیماری در افراد مسنتر و زنان متداولتر است.در این مقاله (داطب)به علائم ، علت ، تشخیص و درمان پوکی استخوان میپردازیم و همچنین راههای پیشگیری از آن را بررسی میکنیم.
علائم:
یک بیماری خاموش و بدون علامت است تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود.شکستگیهای ناشی از پوکی استخوان معمولاً در نواحی باسن ، ستون فقرات و مچ دست رخ میدهند.این شکستگیها ممکن است به دلیل سقوط ، ضربه ، فشار یا حتی یک سرفه یا عطسه شدید اتفاق بیفتند.برخی از علائم شکستگی عبارتند از:
_ درد شدید در ناحیه شکستگی
_ تورم ، کبودی یا قرمزی در ناحیه شکستگی
_ ناتوانی در حرکت دادن اندام شکسته
_ تغییر شکل یا کوتاه شدن اندام شکسته
_ کاهش قد یا خم شدن ستون فقرات
علت:
ناشی از نامتعادل بودن فرایند تجدید سازی استخوانها است.در طول زندگی ، بدن استخوانهای قدیمی را از بین میبرد و استخوانهای جدید را رشد میدهد.این فرایند تا سن ۳۰ سالگی باعث افزایش تراکم و استحکام استخوانها میشود.اما پس از آن ، بدن استخوانهای بیشتری را از بین میبرد تا آنها را تولید کند.این امر باعث کاهش توده و تراکم استخوانها میشود و در نتیجه آنها ضعیفتر و شکنندهتر میشوند.
عوامل خطر:
برخی از عوامل خطر قابل کنترل هستند و برخی دیگر خیر.برخی از عوامل خطر قابل کنترل عبارتند از:
_ کمبود کلسیم و ویتامین دی در رژیم غذایی
_ کمتحرکی یا فعالیت ورزشی کم
_ سیگار کشیدن یا مصرف الکل بیش از حد
_ استفاده از برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، ضد تشنجها، ضد تیروئیدها و ضد اسیدها
_ بیماریهای مزمن مانند دیابت، کبد چرب، سلیاک، روماتیسم، کوشینگ و هایپرتیروئیدیسم
برخی از عوامل خطر غیرقابل کنترل عبارتند از:
_ سن بالا
_ جنسیت زن بودن
_ نژاد سفید یا آسیایی بودن
_ قامت لاغر یا کوچک بودن
_ سابقه خانوادگی پوکی استخوان
_ یائسگی زودرس یا کمکاری تخمدانها
_ کمترودیسم یا کمکاری تیروئید
تشخیص:
برای تشخیص ، پزشک معمولاً از شما درباره علائم ، سابقه پزشکی و عوامل خطر میپرسد. سپس ، پزشک ممکن است یک آزمایش تصویربرداری از استخوانهای شما انجام دهد.این آزمایش معمولاً یک پرتونگاری مزدوج انرژی ایکس (DXA) است که تراکم مواد معدنی استخوانها را اندازهگیری میکند.این آزمایش یک شاخص به نام T-score را محاسبه میکند که نشان میدهد استخوانهای شما چقدر نسبت به استخوانهای یک فرد جوان و سالم متفاوت هستند. معمولاً اگر T-score شما کمتر از -۲٫۵ باشد ، به معنی داشتن پوکی استخوان است.
درمان:
درمان پوکی استخوان هدف دارد که کاهش تراکم و استحکام استخوانها را متوقف کند و خطر شکستگی را کاهش می دهد ، که شامل موارد زیر باشد:
_ مصرف مکملهای کلسیم و ویتامین دی
_ مصرف داروهایی که تخریب استخوانها را کند می کند