دیسک کمر

دیسک کمر چیست؟

دیسک‌ها ساختاری بین مهره‌های کمر بوده ،که به دلیل ژله‌ای و ماده‌ای مانند بودن فیبر از وارد شدن فشار به مهره‌ها جلوگیری می‌کنند. اگر دیسک کمر از محل اصلی خود خارج شود بر روی عصب مجاور فشار زیادی وارد خواهد شد که با درد، تنگی نفس و تحلیل قدرت عضلات همراه می‌شود.بخش ژلاتینی دیسک کمر در داخل وجود دارد و حلقه بیرونی آن معمولا سخت و لاستیکی است. زمانی‌ که تشخیص می‌دهند فرد دچار فتق دیسک شده منظور بیرون آمدن قسمت داخلی دیسک از حلقه بیرونی است. به این عارضه پرولاپس دیسک هم می‌گویند.

در ادامه با داطب همراه باشید:

انواع دیسک کمر:

_ خفیف

_ شدید

دیسک کمر خفیف:

دیسک کمر خفیف ابتدا با پارگی آنولار شروع میشود که عموما دیسک کمر سالم است و تنها یک ترک جزئی در لایه بیرونی آن وجود دارد. زمانی که دیسک کمر شدید شود فرد به مرحلع پرولاپس وارد میشود که در این حالت هسته پالپوس که دیسک بین مهره ای می باشد و از مواد ژل مانند و غضروفی تشکیل شده است از محل خود خارج میشود، اما هنوز به لایه بیرونی متصل می باشد. 

دیسک کمر شدید:

در صورتی که هسته نرم در لایه بیرونی سخت که دارای پوششی قوی است که قسمت خارجی دیسک بین مهره ای را تشکیل می دهد و از مواد داخل دیسک محافظت می کند شکسته شود بیرون زدگی دیسک کمر رخ می دهد. در شرایط شدیدتر مرحله جداسازی دیسک شروع می شود که از طریق پارگی دیواره بیرونی دیسک نشت پیدا کرده و از دیسک جدا می شود. اگر درد ناشی از بیماری دیسک کمر شدید باشد فرد به انجام عمل جراحی نیاز دارد.  

دیسک کمر کجاست؟

ستون فقرات ما از مهره‌های روی هم قرار گرفته ساخته شده‌.مجموع این مهره‌ها 33 عدد است که 5 دیسک در مهره‌های کمری وجود دارد و در انتها به استخوان ساکروم و دنبالچه ختم می شوند. به بالشتک‌های نرم و اسفنجی بین مهره‌ها دیسک می‌گویند که برای عملکرد صحیح ستون فقرات ایفاگر نقش مهمی هستند. درواقع این دیسک‌ها بین مهره‌های ستون فقرات همچون یک ضربه‌گیر مانع آسیب‌های احتمالی ناشی از فعالیت روزمره می‌شوند و امکان حرکت ستون فقرات به جهات مختلف را فراهم خواهند کرد.

علائم دیسک کمر:

_ درد پاها ناشی از فتق دیسک در انتهای ستون فقرات همراه با احساس درد در ناحیه باسن، ران و ساق (با سرفه، عطسه، حرکت و ایستادن تشدید می‌شود

_ سوزن سوزن شدن یا بی‌حسی در ناحیه عصب آسیب دیده پا و کمر

_ بی اختیاری در دفع مدفوع و ادرار

_ گرفتگی پاها خصوصا پشت زانو

_ ضعف عضلات اطراف عصب آسیب دیده پا و کمر

_ عدم توانایی بلند کردن اجسام

علت دیسک کمر:

_ چاقی: منجر به افزایش فشار بر دیسک‌های ستون فقرات می‌شود.

_ ضربه: پرت شدن یا به شدت زمین خوردن دیسک کمر را جابه‌جا می‌کند.

_ تصادفات: ضربه ناشی از تصادف در ناحیه کمر باعث شکستگی دیسک می‌شود.

_ حرکت اشتباه: بلند کردن اجسام سنگین یا به شدت چرخیدن هنگام فعالیت ورزشی می‌تواند دیسک ستون فقرات را پاره کند.

_ افزایش سن: با بالا رفتن سن، دیسک‌ها به‌ طور طبیعی خشک و ضعیف می‌شوند که باعث پارگی یا شکننده شدن آن‌ها خواهد شد.

_ ضعف عضلات پشتی: این عضلات به استوار ماندن و درست راه رفتن فرد کمک می‌کنند که ضعف آن‌ها می‌تواند فشار بر دیسکهای ستون فقرات را افزایش دهد.

_ جراحی‌های قبلی: جراحی در ناحیه کمر باعث ایجاد تغییر ساختار کمر و تغییر در توزیع وزن بدن می‌شود که از عوامل موثر در دیسک کمر است.

_ رانندگی مداوم

_ آسیب دیدگی کمر یا گردن

_ کشیدگی

_ استعمال دخانیات

راه های تشخیص دیسک کمر:

_ اشعه ایکس 

_ ام آر آی 

_ میلوگرام

_ سی تی اسکن

_ الکترومیوگرافی یا عضله‌نگاری برقی 

درمان :

اگر دیسک کمر دچار بیرون زدگی یا برآمدگی شده باشد نیاز به درمان پزشکی و مصرف دارو خواهید داشت.

_ دارویی

_ جراحی

_ روش های غیر جراحی

درمان دارویی:

_ پمادهای موضعی مثل روماتکس

_ داروهای مُسکن مثل دیکلوفناک و ناپروکسن

_ داروهای کورتون مثل گاباپنتین و پرگابالین

_ تزریق استروئید

_ فیزیوتراپی

درمان های جراحی:

_ دیسککتومی: برداشتن بخشی یا تمام دیسک آسیب دیده برای کاهش فشار عصب نخاع

_ لامینکتومی: برداشتن بخشی از مهره لامینا و ایجاد فضای بیشتر برای عصب ستون فقرات

_ دیسککتومی میکرو آندوسکوپی: برداشتن دیسک و جوش دادن مهره‌ها به یکدیگر برای پایداری ستون فقرات

روش های غیر پزشکی:

_ طب سوزنی

_ گرمادرمانی

_ سرمادرمانی

_ ماساژ کایروپراکتیک

_ کمربند طبی

استفاده کمربند طبی قبل و بعد از جراحی باعث بهتر شدن وضعیت جمسی شده و گرفتن نتیجه مطلوب می شود.در نظر داشته باشید که کمربند طبی باید دارای استاندارد جهانی باشد .

عوارض جراحی:

_ آسیب عصب

_ فتق مجدد

_ پارگی دورال

_ عفونت

_ درد مداوم

_ سکته مغزی

_ حمله قلبی

فواید جراحی:

_ بهبود در توانایی حرکتی

_ تناسب جسمانی بیشتر

_ بهبود روحیه و خلق و خوی فرد

_ عدم نیاز به مصرف داروهای ضد درد

_ امکان بازگشت به کار و فعالیت عادی

_ کارایی بیشتر در محل کار

اقدامات قبل از جراحی:

_ حدود ۶ ساعت قبل از عمل به توصیه پزشک چیزی نخورید یا ننوشید

_ رژیم غذایی خود را در حد متعادل نگاه دارید و به طور منظم ورزش کنید

_ قبل از عمل، فرم رضایت‌نامه را به دقت بخوانید تا از خطرات احتمالی عمل مطلع شوید

_ برای کمک به بهبودی پس از عمل و کاهش خطر عوارض، برای حفظ تناسب اندام خود تلاش کنید

_ اگر سیگار می‌‎کشید به محض اینکه متوجه شدید قرار است تحت عمل دیسک کمر قرار بگیرید، برای ترک سیگار تلاش کنید

_ چند روز یا چند هفته قبل از عمل در یک قرار ملاقات ارزیابی شرکت کنید. در طول این ملاقات پزشک معالج شما دستور انجام آزمایش‌های خون، اسکن اشعه ایکس و MRI را برای بررسی سلامت عمومی شما خواهد داد

اقدامات بعد از جراحی:

_ داروهای تجویزی را به موقع و طبق دستور پزشک مصرف کنید تا دردهای شما سریع‌تر تسکین یابند

_ در طول دوره نقاهت اولیه از محل برش کمر خود به خوبی مراقبت کنید. امکان بروز عفونت در ناحیه برش در طول فعالیت‌های محدود مثل شنا یا حمام کرد‌ن زیاد است

_ روزانه مدت مشخصی را برای تحرک و پیاده روی ملایم مشخص کنید. کم‌تحرکی و راه نرفتـن کافی باعث تضعیف عضلات و تشدید علائمی مثل درد و سفتی بعد از جراحی می‌شود

_ از انجام فعالیت بیش از حد مثل بلند کرد‌ن وسایل سنگین یا ایجاد فشار زیاد به ناحیه کمر خودداری کنید. عدم رعایت این مسئله منجر به افزایش درد یا آسیب مجدد شد‌‌ه و نیاز به درمان اضافی دارد

هزینه جراحی:

عوامل موثر بر هزینه عمل شامل :

_ هزینه ی تشخیص دیسک کمر

_ دستمزد دکتر جراح

_ هزینه ی تجهیزات مورد استفاده در اتاق عمل

_ روش درمانی

_ شدت دیسک کمر

_ هزینه آزمایشات و داروها