نانو پزشکی

نانو پزشکی چیست؟

نانو پزشکی ، شاخه‌ای از علم و فناوری است که با استفاده از نانومواد و نانوساختارها ، به تشخیص ، پیشگیری و درمان بیماری‌ها و بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها می‌پردازد.از دانش و تکنیک‌های مختلفی مانند نانوشیمی ، نانوفیزیک ، نانوالکترونیک ، نانوبیولوژی ، نانومکانیک و نانومدل‌سازی بهره می‌برد.با ارائه راهکارهای جدید و خلاقانه، قابلیت‌های بسیاری را در زمینه‌های مختلف پزشکی فراهم می‌کند.

برخی از این زمینه‌ها عبارتند از:

_ تصویربرداری و تشخیص بیماری‌ها با دقت و حساسیت بالا

_ رسانش دارویی هدفمند و کنترل شده به بافت‌ها و سلول‌ها

_ ترمیم و بازسازی بافت‌ها و اعضای آسیب دیده یا کارکردشان را از دست داده‌اند

_ پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمن و خطرناک مانند سرطان، دیابت، آلزایمر و ایدز

_ بهبود عملکرد سیستم ایمنی و مقاومت بدن در برابر عوامل بیماری‌زا

_ ارتقاء سلامتی و زیبایی انسان‌ها با استفاده از نانومواد و نانوابزارها

در این مقاله(داطب) می‌خواهیم به معرفی نانو پزشکی، تاریخچه، مزایا و معایب آن بپردازیم.

تاریخچه:

یکی از نوآوری‌های پزشکی بر پایه فناوری نانو است که در سال‌های اخیر به عنوان یک رشته مستقل و مهم شناخته شده است. اما تاریخچه نانو پزشکی به دوران‌های قبل از پیدایش فناوری نانو برمی‌گردد. در ادامه خلاصه‌ای از تاریخچه نانو پزشکی را شرح خواهیم داد:

_ در سال ۱۹۵۹ ، ریچارد فاینمن ، فیزیکدان مشهور آمریکایی، در سخنرانی‌ای با عنوان «رو به پایین»، ایده‌ای را مطرح کرد که بعدها به عنوان پایه‌ای برای نانوفناوری و نانو پزشکی شناخته شد. او پیشنهاد داد که می‌توان با استفاده از ابزارهای کوچکتر و دقیق‌تر ، ماده را در سطح اتمی و مولکولی کنترل و مهندسی کرد. او همچنین از امکان ساخت ماشین‌های کوچکتر از سلول‌ها و ورود آن‌ها به داخل بدن برای انجام عملیات‌های پزشکی صحبت کرد.

_ در سال ۱۹۷۴ ، نوریو تانیگوچی ، مهندس ژاپنی ، برای اولین بار از واژه نانوتکنولوژی استفاده کرد. او این واژه را برای توصیف فرآیندهایی که در مقیاس کمتر از میکرومتر انجام می‌شوند ، به کار برد.

_ در سال ۱۹۸۶، اریک درکسلر ، مهندس و فیلسوف آمریکایی ، در کتابی با عنوان «ماشین‌هایی با ابعاد مولکولی» ، مفهوم نانوفناوری مولکولی را معرفی کرد. او تصور کرد که می‌توان با استفاده از ماشین‌هایی که از مولکول‌ها ساخته شده‌اند، ماده را در سطح اتمی و مولکولی مهندسی و تغییر داد. او همچنین از امکان ساخت ماشین‌های کوچکتر از ویروس‌ها و ورود آن‌ها به داخل سلول‌ها برای انجام عملیات‌های پزشکی صحبت کرد.

_ در سال ۱۹۹۹، رابرت فرایتاس، محقق و نویسنده آمریکایی، در کتابی با عنوان «نانو پزشکی: قابلیت‌های اساسی»، اولین تعریف جامع و دقیق را ارائه داده است.

مزایا:

_ امکان تولید داروها و حامل‌های دارورسانی هوشمند و سازگار با بدن

_ تشخیص سریع و دقیق بیماری‌ها و عوامل مخدر با استفاده از کیت‌های نانو

_ امکان ایجاد بافت‌ها و اندام‌های مصنوعی با خواص مکانیکی و زیستی مناسب

_ امکان ارتقای کیفیت زندگی و طول عمر افراد با استفاده از نانوساختارهای کمک‌کننده

معایب:

_ امکان ایجاد اثرات جانبی و سمیت ناشی از نانوذرات در بدن

_ ایجاد مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از نابرابری دسترسی به فناوری نانو

_ امکان ایجاد تهدیدهای امنیتی و اخلاقی ناشی از سوءاستفاده از فناوری نانو

_ امکان ایجاد آسیب‌های محیطی و زیستی ناشی از تولید و دفع نانوذرات