سیستم تنفسی

سیستم تنفسی چیست؟

سیستم تنفسی یک سامانه زیست‌شناختی است که وظیفه‌اش تأمین اکسیژن برای سلول‌های بدن و دفع دی‌اکسید کربن حاصل از سوخت‌وساز است. تبادل این دو گاز بین بدن و محیط به‌وسیله سیستم تنفسی انجام می‌شود. این سیستم از بافت‌ها و اندام‌های مختلفی تشکیل شده که با مشارکت خون، هومئوستازی بدن را حفظ می‌کنند. سیستم تنفسی انسان از بینی شروع و در کیسه‌های هوایی تمام می‌شود.در این مقاله داطب درباره اجزای سیستم تنفسی به توضیح می پردازد:

اجزای سیستم تنفسی

سیستم تنفسی انسان را می‌توان به دو بخش بالایی و پایینی تقسیم کرد.

_ بخش بالایی شامل حفره بینی ، سینوس‌های پارانازال ، حلق و بخشی بالایی حنجره (قبل از تارهای صوتی) است که هدایت ، فیلتر ، مرطوب و گرم‌سازی هوای ورودی را برعهده دارند.

_ بخش پایینی این سیستم شامل حنجره (پایین تارهای صوتی) ، نای ، نایژه یا برونش ، نایژک یا برونشیول و ریه‌ها می‌شود که هدایت هوای ورودی و تبادل گازهای تنفسی را بر عهده دارند.

حفره بینی:

بینی ورودی و خروجی اصلی سیستم تنفسی برای تبادل هوا است.این اندام را می‌توان به دو بخش خارجی و حفره بینی تقسیم کرد. بخش خارجی شامل اسکلت بینی و ساختارهای سطحی می‌شود که شکل ظاهری بینی را می‌سازند. حفره بینی بخش داخلی است که وظیفه اصلی آن هدایت هوای گرم و مرطوب شده به حلق است. حفره بینی از مخاط و عروق خونی پوشیده شده‌است که هوا را قبل از رسیدن به ریه‌ها گرم و مرطوب می‌کنند و با کمک موها و مژک‌ها گرد و غبار آن را می‌گیرند.

حلق:

حلق یک مسیر مشترک برای هوا و غذا است که در پشت دهان و بینی قرار دارد و به سه بخش تقسیم می‌شود:

_ نازوفارنکس : نازوفارنکس بخش بالایی حلق است که به بینی متصل می‌شود و از آنجا هوا وارد می‌شود.

_ اوروفارنکس : اوروفارنکس بخش میانی حلق است که به دهان متصل می‌شود و از آنجا هوا و غذا عبور می‌کنند.

_ لارینگوفارنکس : لارینگوفارنکس بخش پایینی حلق است که به حنجره و مری متصل می‌شود و از آنجا هوا به نای و غذا به معده انتقال می‌یابند.

حنجره:

حنجره یک لوله کوتاه است که در قسمت بالای نای قرار دارد و به‌وسیله یک دریچه به نام اپیگلوتیس از ورود غذا به مجاری تنفسی جلوگیری می‌کند.حنجره از استخوان‌ها و غضروف‌هایی تشکیل شده‌است که از آنها مهم‌ترین آن غضروف تیروئید یا آدم‌سیبی است.در داخل حنجره دو تار صوتی وجود دارند که با ارتعاش در هنگام عبور هوا صدا را تولید می‌کنند.

نای:

نای یا تراشه یک لوله تنفسی است که از حنجره شروع و در قسمت پایین به دو شاخه راست و چپ تقسیم می‌شود.از غضروف‌هایی به شکل حلقه ناقص تشکیل شده‌ ، که از فرو ریختن لوله تنفسی جلوگیری می‌کنند ، و از مخاط و مژک‌هایی پوشیده شده‌است که هوا را پاک و مرطوب می‌کنند.

نایژه یا برونش:

نایژه یا برونش دو شاخه راست و چپ نای هستند که به ریه‌ها متصل می‌شوند.نایژه راست کوتاه‌تر و عمودی‌تر از نایژه چپ است و به همین دلیل احتمال ورود غذا یا غربال به آن بیشتر است.نایژه راست به سه شاخه فرعی و نایژه چپ به دو شاخه فرعی تقسیم می‌شوند که به نوبه خود به شاخه‌های کوچک‌تری به نام نایژک یا برونشیول تقسیم می‌شوند.